Bakan Bozdağ AYM’lerin kaldırılması ile ilgili konuştu

TBMM Adalet Komisyonu’nda müzakerelerine başlanılan Terörle Mücadele Kanunu’nun 10. Maddesi Uyarınca Kurulan Ağır Ceza Mahkemelerinin Kaldırılmasına ve Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin 1. Maddesi yapılan oylamanın ardından kabul edildi.

Teklifin 1. Maddesinin kabul edilmesinden sonra muhalefetin eleştirilerine cevap veren Bakan Bozdağ, “Yeniden yargılama konusunu Türkiye’nin gündemine yeni gelmiş değil. 1 ayı geçti bu konu ciddi bir şekilde tartışılıyor. Başbakanımız olumlu baktığını ve bir çalışma talimatı verdiğini söyledi. Bakanlık olarak biz bir çalışma yürütüyoruz. Burada milletvekillerinin dile getirdikleri alternatifler var, İstanbul Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Adem Sözüer’in dile getirdiği öneri var. Başkaca da bu konuda dile getirilen öneriler var. Bu önerilerin hepsinin farklılıkları var. Bakanlık olarak yaptığımız çalışma devam ediyor. Bu çalışma bittikten sonra bunlardan hangi formülün hayata geçirileceğine karar verilecek. Ondan sonrada kamuoyuyla paylaşılacak. Bunun hemen olması yönünde bir takım değerlendirmelere yapılıyor. Bu konuda bir ayrı çalışma yürütüldüğünü, nihayete erdiğinde kamuoyunda açıklayacağımı ifade ediyorum” diye konuştu.

“KABUL EDİLEN MADDE İLE 38 TANE AĞIR CEZA MAHKEMESİ KALDIRILMIŞ OLDU”

Kabul edilen madde ile son derece önemli bir adımın atıldığını belirten Bakan Bozdağ, “Böylelikle ağır ceza mahkemeleri arasındaki farklılıklar ortadan kalktı. Usul ile ilgili farklılıklarda ortadan kalktı hayırlı olsun. Şu anda ülkemizde TMK 10 ve CMK 250 dahil, genel ağır ceza mahkemeleri dahil, toplam 303 tane ağır ceza mahkemesi bulunmaktadır. Bunlardan 265’i genel yetkili ağır ceza mahkemeleri, 20 tanesi CMK 250’ye göre görevli ağır ceza mahkemesi, 18 tanesi TMK 10’a göre görevli ağır ceza mahkemesi, 38 tane özel görevli ağır ceza mahkemesi bulunmaktadır. Bu kabul edilen madde ile 38 tane ağır ceza mahkemesi kaldırılmış oldu. CMK 250 ve TMK 10 mahkemelerinde görevli hakim sayısı 85, görevli savcı sayısı 89, toplam 174 tane hakim ve savcı görev yapmaktadır. Bu mahkemelerin kaldırılmasından sonra, bunlar HSYK tarafından yeniden atamaları yapılacaktır. Bazı arkadaşlar tasfiye olarak değerlendirdi. Sayıya bakıldığında buradaki sayı 174, bunların büyük bir kısmı kendi talepleri doğrultusunda, büyük bir ihtimalle HSYK 1. Dairesi tarafından değerlendirmeleri yapılacak, zaten bu alanda bir yetkimiz ve görevimiz de yoktur. Ağır ceza mahkemelerin bulunduğu yerlerdeki toplam sulh ceza mahkemesi sayısı 488, bu mahkemeler nezdinde kurulan savcılıklardaki derdest soruşturma sayısı 24 bin 667, bu mahkemelerdeki derdest dosya sayısı 5 bin 694, bu mahkemelerce verilmiş ve Yargıtay ceza dairelerinde bulunan dosya sayısı 474, yine bu mahkemelerce verilen ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığında bulunan dosya sayısı 5 bin 845, yine bu mahkemelerce verilen kararlardan dolayı halen tutuklu bulunan 2 bin 446 kişi var. Bu mahkemelerce verilen kararlardan dolayı halen cezaevlerinde bulunanların toplam sayısı, DGM’ler döneminde verilenler dahil 3 bin 915. Kaldırılan bu mahkemeler nedeniyle, davalar eğer karara bağlanmamışsa ilgili mahkemeye devredilecek, soruşturma dosyaları yine ilgisine göre yetkili savcılıklara devredilecek. Bunlar devam eden dava ve soruşturmalar açısından bir uzamaya yol açacağı aşikardır. Ama bu dağılan dosyaların yeni gidecekleri yerlerde iş yükü dağılımında belki daha erken karara bağlanması, daha erken neticelenmesi gibi bazı dosyalar için sonuç doğuracağı yeniden açıktır. Şu anda baktığımız zaman bu dosyaların Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Malatya, Samsun ve Van olmak üzere 11 tane ayrı yerdeki ağır ceza mahkemelerinde görülmektedir. Bu düzenlemeden sonra 265 ağır ceza mahkemesine yayılacaktır. Bazı mahkemelere daha fazla, bazılarına daha az düşecektir ama ihtiyaç bulunması halinde Adalet Bakanlığının önerisi, HSYK’nın kararı üzerine yeni ağır ceza mahkemeleri kurulması da söz konusu olabilecektir. Bu çerçevede bu dosyaların ilgili yerlere gideceğini ifade etmek isterim” şeklinde konuştu.

“BİR ZAFİYET YARATMAYACAĞI KANAATİNDEYİZ”

Bu mahkemelerin kaldırılmasının terör ile mücadele konusunda bazı suçların soruşturması ve kovuşturulması hususunda bir zafiyet oluşturup oluşturmayacağını endişelerinin dile getirildiğini belirten Bakan Bozdağ, bu endişelere şöyle cevap verdi:

“Biz bunun bir zafiyet yaratmayacağı kanaatindeyiz, çünkü bu davlara ve soruşturmalara konu olan suçların bir kısmı zaten ağır ceza mahkemesinin görevine girmektedir. Bir kısmı diğer mahkemelerin görevine girer nitelikte ama bundan sonra bunların tamamı ağır ceza mahkemelerinde görülecektir. Ağır ceza mahkemeleri Türkiye’nin her yerinde değil, belli yerlerinde bulunmaktadır. Buradaki hakim ve savcılar belli niteliklere sahip, meslekte kıdemi , tecrübesi olan, yetkin kişilerde oluşmaktadır. Usul açısından bir fark kalmadığına göre bu usul çerçevesinde soruşturma ve kovuşturma yürüteceklerinden şüphe bulunmamaktadır.”

“HSYK TEKLİFİN İÇERİSİNDE ANAYASA AYKIRI HERHANGİ BİR MADDE YOK”

Bakan Bozdağ, HSYK teklifinin Genel Kurul’da ne zaman gündeme alınacağının sorulması üzerine, “Şu anda gündemde zaten. HSYK Kanun Teklifi görüşmelerinin büyük bir ihtimalle bu hafta, eğer sarkarsa önümüzdeki hafta tamamlayacağız. Grup böyle bir çalışma yürütüyor. Teklifin içindeki bazı maddeler metinden içinde çıkartılacak. Bazı maddelerde değiştirilerek kabulü yönünde bir çalışma yapılıyor. O çalışma çerçevesinde kanun teklifi önümüzdeki günlerde kanunlaşacak. Teklifin içerisinde Anayasa aykırı herhangi bir madde yok” açıklamasında bulundu.